Hollandse Waterlinie

De linie loopt van de Zuiderzee tot de Biesbosch.  De linie bestaat voornamelijk uit gebieden die onder water te zetten  zijn. Zoals bij elke waterlinie, was het de bedoeling dat over de gehele  lengte een geïnundeerd gebied zou ontstaan van ten minste enkele kilometers breed, dat tot een diepte  van 30 tot 60 centimeter onder water zou komen te staan: te diep voor infanterie om nog in te kunnen oprukken, doch te ondiep voor normale vaartuigen.  Gegeven de verschillen in het peil van de landerijen, was hiervoor een  complex systeem van "onderwaterhuishouding" nodig. Het te inunderen  gebied was hiertoe onderverdeeld in een fijnmazig netwerk van  deelgebieden.

De Nieuwe Hollandse Waterlinie is in totaal vier keer als gevolg  van oorlogsdreigingen geheel of gedeeltelijk onder water gezet: in 1870 (Frans-Duitse Oorlog), in de periode 1914-1918 (Eerste Wereldoorlog), in 1939-1940 en in 1944-1945 (Tweede Wereldoorlog).  Door het gebruik van vliegtuigen in de oorlogsvoering, voor het eerst  in Nederland toegepast in 1940, bleken de verdedigingswerken niet meer  voldoende te zijn. Desalniettemin hebben de Duitsers de  inundatiegebieden ook gebruikt tegen de geallieerde opmars. 

Het grootse deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie is nog intact. Bijna alle forten zijn er nog. De inundatievlaktes zijn echter sterk aangetast. Door verstedelijking, aanplant van bomen, en aanleg van infrastructuur is de strategische openheid sterk aangetast. Sommige forten zijn in verval geraakt, andere zijn (tot op zekere hoogte) gerestaureerd. Een aantal wordt voor andere doeleinden gebruikt, variërend van horeca of cultuur tot oefencentrum voor de Mobiele Eenheid. Sommige dijken zoals de Diefdijk hebben nog steeds een functie om de gevolgen van een onbedoelde dijkdoorbraak te beperken.

In februari 2008 is besloten de Nieuwe Hollandse Waterlinie op te knappen. Hiervoor is  een bedrag van 150 miljoen euro gereserveerd. Deze afspraak is  vastgelegd in het Pact van Rijnauwen. De overheid, provincies,  gemeentes, waterschappen en terreineigenaren hebben afgesproken de  verschillende forten op te knappen en diverse fiets- en wandelpaden aan  te leggen.

Ook zo nieuwsgierig hoe een bunker er van binnen uitziet ? Ontdek het in Bunker 599. Deze ligt naast de A2 bij Culemborg.